Was je vroeger met je uiterlijk bezig?
“Mijn moeder had me wijs gemaakt dat ik mooi was, op de basisschool had ik daar dan ook niet veel twijfels over. Mijn hoofd was wel voortdurend aan het tetteren en destijds heette dat nog geen ADHD maar gewoon ‘raar’. Dus was ik mooi en raar en clown, koning van de wereld. Toen kwam de puberteit. Toen begon de verwarring. Ik zat op het Stedelijk Gymnasium in Utrecht en opeens speelde de halve klas hockey in Jong Oranje. Hun leven zag er best goed uit. Ze hadden feestjes en drank en meisjes. Dus ging ik op een gegeven moment ook maar polo’s dragen.”
Werkte dat?
“Mijn leven was lang een puinhoop, zowel van buiten als van binnen, tot mijn dertigste of zo. Tegen die tijd stond ik steeds vaker op het toneel en ging ik kíezen hoe ik eruit wilde zien. Weliswaar koos ik eerst iets met bretels, maar toen ontdekte ik pakken, dat was het helemaal. Sindsdien draag ik pakken met een twist, tussen progressief en conservatief in. Het is geen maatwerk, maar ik ben ook geen filiaalmanager.”
Dus nu weet je hoe je eruit wilt zien?
“Kijk, op die tweede foto rechtsboven, dat is ook hoe ik ben: ik praat en ik heb het vaak naar mijn zin, en mijn denken tuttert maar door. Mijn gedachtes landen nooit echt ergens, ik blijf altijd in beweging, ik ben onzeker en zeker tegelijk. Als ik aan sociale media doe, vind ik dat lekker – al die likes en die hitjes. Het is bevestiging, maar waar leidt die bevestiging uiteindelijk toe? Onzekerheid en onrust. Ik ben gevoelig voor complimenten. Als de fotograaf zegt ‘Op die foto zie je er goed uit’, dan denk ik meteen: dan kiezen we die. Een handicap, want ik doe het in mijn werk ook. Ik word altijd gevraagd voor dingen waarvan iemand ánders denkt dat ik er goed in ben. Nou, dat denk ik dan ook.”
Zijn er door dat meebewegen dromen die je niet hebt waargemaakt?
“Ik heb juist ingezien dat meebewegen mijn realiteit is. Ik zorg ervoor dat het leven dat ik van uur tot uur leef zo aangenaam mogelijk is. Vaak doe ik tv-werk niet alleen om de klus zelf, maar ook omdat ik de mensen leuk vind. Dat telt gewoon mee in de beslissing. Andersom doe ik steeds minder theater, hoewel ik heel graag op het podium sta. Maar ja, voor die negentig minuten op het podium ben je wel elke keer zeven uur onderweg.”
Dus je kiest tegenwoordig voor wat van binnen goed voelt?
“Ik wil er ook nog steeds goed uitzien. Dat blijft zo. Kaal worden, een buikje krijgen, aftakelen; ik vind dat allemaal stom. Sterker nog, kaal worden past niet bij me, ik heb mijn hele leven haar gehad, hoezo dan nu opeens niet? Kaal worden is schrijnend onrecht.”
Tijd voor een haartransplantatie wellicht?
“Maar dat ziet iedereen. En belangrijker: ik kan dat niet verkopen aan mijn kinderen. Probeer ik ze te leren dat je moet accepteren hoe je bent, kom ik zelf met verse stoppels op mijn hoofd aanzetten.”
Thomas van Luyn is cabaretier, acteur, televisieprogrammamaker en schrijver.
