Masterclass - Samen in het vak - Pia Douwes en Danique Dusée

'Ik voel zielsverwantschap met Danique, ondanks ons leeftijdsverschil'

Masterclass | serie

Soms zijn er oudere en jongere podiumkunstenaars die met elkaar optrekken en van elkaar leren. Pia Douwes (60) en Danique Dusée (24) staan vanaf deze maand samen in de musical Elisabeth.

Wie kent haar niet? Sinds mensenheugenis kijkt Nederland rond Kerstmis naar de tv-serie Sisi. Liefst die uit de jaren vijftig met actrice Romy Schneider in de hoofdrol, naast haar keizer Franz Joseph. Nostalgie in optima forma: een geromantiseerd, zoetgevooisd verhaal van een meisje dat op haar zestiende keizerin wordt van Oostenrijk en koningin van Hongarije. Een verhaal gebaseerd op het leven van keizerin Elisabeth, die door haar familie Sisi werd genoemd.

De musical Elisabeth, die op 23 maart in première gaat, is het verhaal van de ware Sisi. Een hartverscheurend, getergd leven van een eigenzinnige vrouw die leed aan anorexia en boulimia, altijd was ingesnoerd in korsetten, twee van haar vier kinderen verloor en een echtgenoot had die eigenlijk meer van zijn moeder hield.

Ingrediënten bij uitstek voor een musicaldrama, vertelt musicalster Pia Douwes (60) voorafgaand aan een repetitie in Schouwburg Het Park in Hoorn. Samen met haar jonge collega Danique Dusée (24), die ook is aangeschoven, speelt zij de hoofdrol. Douwes als de oudere, Dusée als de jongere keizerin. In het stuk wisselen ze elkaar in de tijd af.

Pia Douwes zit al bijna veertig jaar in het vak, heeft trouwe fans, ook in Duitsland en Oostenrijk en heeft deze musical in allerlei versies al acht keer gespeeld. Hoe is het voor haar om nu zo'n jonge zangeres naast zich te zien schitteren? Douwes: "Ik vind het zo leuk, ik raak elke keer weer ontroerd als ik haar bezig zie. Ik kan er zo van genieten als je ziet dat iemand het echt in zich heeft. Ik zie het potentieel in haar talent en vind het vooral mooi dat ze er zo wijs mee om gaat."

"Want Danique is bescheiden én heel duidelijk, ze zoekt haar eigen weg. Ze weet dat ze talent heeft, maar ze loopt er niet mee te koop. Zelf zit ik nu veertig jaar in het vak, maar ik was heel lang onzeker. Dat is zij ook, maar ze weet wat haar kracht is. Ik had dat ook willen weten. Ik was heel nieuwsgierig naar wat het leven me zou brengen, maar de eerste tien jaar was ik me niet bewust van mijn talent. Mijn eerste grote musical was Cats, op mijn 23ste in 1987. Pas in 1991 met Les Miserables en nog een jaar later met Elisabeth, die in wereldpremière ging in Wenen, was ik niet meer het kind in een speelgoedwinkel. Raakte ik gefocust."

Eerste musical

Dusée: "Ik herken wat je zegt, voor mij is dit mijn eerste musical. En voor het eerst sinds mijn opleiding voel ik een soort rust. Wat de toekomst verder ook brengt, ik ben er nu intens van aan het genieten. Ik kijk tegen Pia op, maar haar schaduw voel ik niet, nee. Ik heb natuurlijk veel opnames van haar beluisterd en het was heel spannend toen ik voor het eerst Mijn leven is van mij moest zingen. Waar Pia bij was. Echt haar lied, het levensmotto van Elisabeth. Wat een vertrouwd gevoel geeft, is dat we iets in elkaar herkennen. En we hebben elkaars onzekerheden tegen elkaar uitgesproken."

Douwes: "Het klinkt misschien zweverig, maar we zijn gefocust op ons eigen groeiproces. Ik zei aan het begin van de repetities: ga zoeken. Ik ga niet boven op je zitten, maar vragen stellen mag altijd. Ik ben zelf aan het vechten om terug te komen, na stemproblemen en een pittige burn-out. Ik heb wel aan de groep uitgelegd dat ik qua stem op en neer zal gaan."

"Met Danique voel ik zielsverwantschap, ondanks ons leeftijdsverschil. Zij kan ook goed reflecteren, heeft een oudere ziel. Ik heb geleerd dat alles toch altijd anders loopt in je carrière en je leven dan je denkt, en het gaat erom dat je mee beweegt. Dat begrijpt zij al. Als ze iets ouder is, gaat ze de volledige rol zeker ook een keer doen."

Oudere ziel

Dusée: "Ik herken wel wat je zegt over een oudere ziel zijn. Op school voelde ik me anders dan mijn leeftijdsgenoten. Als jong meisje had ik een doel en dat was dit vak. Dus als dat betekende dat ik vaker thuis moest blijven, terwijl mijn vriendinnen uitgingen, dat was dat voor mij oké. Mijn moeder stond achter me, hoewel ze zich ook weleens zorgen maakte. Vooral als ik zelfs in mijn vakanties baantjes aannam die met dit vak te maken hadden om me verder te ontwikkelen."

Douwes: "Ik werd gepest op mijn lagere school, dat heeft mij gevormd. Op mijn dertiende ging ik naar een internaat en ben ik bij gastgezinnen in Amersfoort gaan wonen. Dat wilde ik zelf, mijn ouders bleven in Amsterdam. Het gaf me zelfstandigheid. Zet mij in Timboektoe en ik red me wel."

Dusée: "Ik hou ook van steeds nieuwe ervaringen, kom maar door met die adrenaline. In mijn studietijd heb ik vaak shows gedaan waarvan ik de avond ervoor om tien uur pas de teksten kreeg. De hele nacht door zat ik dan met oortjes de teksten te stampen. De volgende dag gaan met die banaan, op hoop van zegen."

Douwes: "Zie je? We lijken wel moeder-dochter, ha! Ik deed met Cats acht shows per week en dan stond ik 's avonds om elf uur nog in een bar te zingen. Gewoon omdat ik gepassioneerd was. Ik kan volmondig zeggen dat ik een van de hardst werkende vrouwen was in showbizzland. Geen wonder dat ik een burn-out kreeg. En hoewel ik daarvan heb geleerd, doe ik dit vak nog steeds met hart en ziel."

Dusée: "Ik vind het mooi om te zien hoe jij omgaat met je terugkomproces, het is niet makkelijk. Maar net als jij, zou ik dit vak met alle liefde 24 uur per dag willen uitoefenen, zeven dagen per week." Douwes: "Ja, en we willen allebei groeien. Groei brengt vreugde. Het doet iets met je lichaam en je ziel. Het geeft je inzicht. En inzicht geeft je vrijheid. Het is een kettingreactie. Het heeft met overgave te maken. Ambitie wordt vaak verkeerd uitgelegd. Misschien is het woord gedrevenheid beter."

Dusée: "Een privéleven naast dit werk? Ik denk dat het kan als je de juiste mensen om je heen verzamelt. Maar ja, heel veel van huis zijn is lastig voor een partner en voor vrienden."

Douwes: "Het is niet per se een familievriendelijk beroep. Wij werken 's avonds, in de weekenden en met feestdagen. De eerste tien jaar van mijn carrière ben ik niet op vakantie geweest. Maar het is een gaaf beroep, en als je goede vrienden hebt, zullen zij dat begrijpen en meegenieten. En er zijn wel gezinnen die het rooien, ja. Het kost alleen iets meer moeite, net als bij topsporters of mensen met nachtdienst."

"Je kunt tegenwoordig iets makkelijker zeggen: ik doe zes in plaats van acht shows per week. Maar de reactie van producenten kan zijn: op Broadway doen ze het ook. Ik heb met Chicago op Broadway en in de West End gestaan. Maar wij in Europa willen iets meer kwaliteit van leven. Dat komt, vind ik, ook de kwaliteit van de show ten goede."

Douwes: "Ik geef Danique geen stemadvies, nee, maar we gaan nog aan iets kleins werken, hoe ze het net even anders kan aanpakken. Nee, ik zeg niet wat. Daniques stem is technisch al zo goed, ze heeft een mooi geluid."

Dusée: "Ik heb ook stemproblemen gehad. Met veel techniek heb ik die kunnen oplossen. Daarna heb ik veel meters gemaakt in voorstellingen buiten school."

Douwes: "Ik geef les op de school waar zij haar opleiding heeft gevolgd: lied-interpretatie waarin ik techniek en het verhaal vertellen dichter bij elkaar breng. Of je focust als beginnend zanger te veel op techniek waardoor het verhaal niet overkomt, of je legt zoveel emotie in je stem dat de techniek verdwijnt. Die balans is cruciaal. Maar Danique kan dat!"

De musical Elisabeth is door het hele land te zien t/m 26 oktober. Info: elisabethdemusical.nl